HISTORIA SZKOŁY

 

szkola przewoz

Szkoła Podstawowa w Przewozie utworzona została w 1946 roku dzięki staraniom mieszkańców i władz administracyjnych. Mieściła się w budynku przy ulicy Szkolnej 3. Naukę pobierało około 20 uczniów w wieku od 7 do 17 lat początkowo w klasach I – V. Uczyła jedna nauczycielka Wanda Skwara. Wyposażenie szkoły było bardzo skromne. Uczniowie siedzieli w starych kościelnych ławkach, brakowało podręczników i zeszytów. Liczba uczniów zwiększała się z miesiąca na miesiąc. Przybywało mieszkańców, Przewóz się zaludniał i okoliczne wsie również. Z czasem szkoła została wyposażona w pomoce naukowe (globus, mapa Polski, przybory do geometrii) i podręczniki. W związku z opóźnieniem w wypełnianiu obowiązku szkolnego spowodowanym wojną, uczniowie mieli możliwość kończenia dwóch klas w jednym roku.
W roku 1949 powstała biblioteka szkolna, gdzie uczniowie mogli już wypożyczać lektury szkolne i inne z trudem zdobyte książki. W kolejnych latach pracowało już czterech nauczycieli, klasy były łączone (I – VII). Pomimo trudnych warunków, dzięki staraniom kierowniczki Heleny Żółtańskiej, uczniowie mogli wyjeżdżać na wycieczki szkolne. Pierwsi absolwenci 7 – letniej szkoły otrzymali świadectwo w roku szkolnym 1952/53. Było ich troje.
W roku 1954 szkoła zostaje przeniesiona do wyremontowanego budynku przy ulicy Świerczewskiego, w którym mieści się do dzisiaj (2 września 2017 r. nazwa ulicy została zmieniona na Pocztową). Nauka odbywała się w 5 izbach lekcyjnych. Pracowało wówczas 5 nauczycieli, a kierownikiem szkoły była wówczas Kazimiera Mazurkiewicz.
W kolejnych latach zwiększa się liczba uczniów i rośnie liczba absolwentów: 11 absolwentów w roku szkolnym 1955/56 i 20 w roku szkolnym 1959/60.
Kierownikami szkoły w latach 1956 – 1960 były kolejno Helena Pytel i Elżbieta Gołębiowska. Od 1960 r. kierownictwo szkoły objęła Adela Palonka. Po kapitalnym remoncie budynku, który przeprowadzony został dzięki dowództwu Jednostki Wojskowej w Potoku, szkołę wyposażono w nowy sprzęt i pomoce dydaktyczne.
Rok szkolny 1965/66 zapoczątkował 8 – letnie nauczanie. Grono pedagogiczne liczyło 9 nauczycieli, którzy systematycznie podnosili swoje kwalifikacje o określonej specjalizacji przedmiotowej w Studium Nauczycielskim, a następnie w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Zielonej Górze. Nauczanie w szkole odbywało się w systemie gabinetowym. Społeczność szkolna włączyła się w obchody świąt i rocznic państwowych głównie poprzez przygotowanie występów artystycznych. Dobrze układała się współpraca rodzicami, co zaowocowało ufundowaniem i własnoręcznie uszytymi strojami ludowymi, które służyły dzieciom przez kolejne lata.
Celem pogłębienia wiadomości o naszym kraju zorganizowane były wycieczki w różne strony Polski.
W roku 1973 powołana została Zbiorcza Szkoła Gminna. Zwiększyła się liczba uczniów i nauczycieli. Do szkoły w Przewozie przyjęci zostali uczniowie z Lipnej, Sanic, Straszowa, Dąbrowy Łużyckiej, a po 2 latach również z Piotrowa (kl. IV – VIII). Wraz z uczniami do ZSG w Przewozie przeszła również część nauczycieli.
Dyrektorem Zbiorczej Szkoły Gminnej w Przewozie została Adela Palonka a zastępcą Krystyna Starżyk. W wymienionych miejscowościach powstały punkty filialne podległe ZSG w Przewozie obejmujące uczniów klas I – III. Baza lokalowa szkoły stała się bardzo trudna. Nauka odbywała się w czterech budynkach w różnych miejscach Przewozu. Z inicjatywy dyrektora szkoły Adeli Palonka oraz rodziców podjęto decyzję o rozbudowie szkoły w czynie społecznym. Powołany został społeczny komitet budowy szkoły: gmina jako całość, JW. Z Potoku, WOP z Przewozu.


budowa szkoly kronika001     budowa szkoly kronika002 

 

budowa szkoly kronika010     budowa szkoly kronika011 

 

budowa szkoly kronika012     budowa szkoly kronika014 

 

W sierpniu 1974 r. wylane zostały fundamenty pod nowy budynek. W pracach uczestniczyli żołnierze Jednostki Wojskowej 1366 z Kłodzka wchodzącej w skład 10 Dywizji Pancernej w Opolu. Wówczas zrodził się pomysł, aby szkole nadano imię jednego z bohaterów frontowych tej dywizji kpt. Stanisława Betleja. Dowodził 2 batalionem 27 p.p. 10 DP podczas forsowania Nysy Łużyckiej w kwietniu 1945 r. Zginął po przekroczeniu Nysy Łużyckiej.
Wniosek pozytywnie zaopiniowało i zatwierdziło Ministerstwo Oświaty i Wychowania w kwietniu 1976 r. Od tej chwili rozpoczęło się intensywne pogłębianie wiedzy o przyszłym patronie szkoły.
Główne prace budowlane przy rozbudowie szkoły wykonywali żołnierze JW w Potoku i WOP w Przewozie przy nadzorze budowlanym. Nową szkołę połączono ze starym budynkiem, po remoncie w przemyślany sposób zyskując w ten sposób dodatkowe pomieszczenia.
1 września 1977 r. podczas Wojewódzkiej Inauguracji Roku Szkolnego 1977/1978 nastąpiło uroczyste otwarcie nowego budynku w obecności licznych gości: wojewódzkich i gminnych władz administracyjnych, wojewódzkich władz oświatowych, dowództwie JW w Potoku, JW w Kłodzku, WOP w Przewozie, licznych kombatantów i rodziców, a także wielu przyjaciół szkoły.
Wzrasta ranga szkoły. Praca rozpoczęła się w gabinetach wyposażonych w nowe meble, nowoczesne środki audiowizualne i pomoce dydaktyczne. W szkole funkcjonuje świetlica i stołówka szkolna, niezwykle ważna ze względu na uczniów dojeżdżających

budowa szkoly kronika007      budowa szkoly kronika005

 

budowa szkoly kronika004      budowa szkoly kronika006

 

budowa szkoly kronika008    

 

Od 1978 roku dzień 16 kwietnia – rocznica forsowania Nysy Łużyckiej – stał się Dniem Patrona Szkoły kpt. Stanisława Betleja. Co roku w tym dniu odbywa się w szkole uroczysty apel z udziałem Kombatantów, władz oświatowych i administracyjnych, rodziców i licznych przyjaciół szkoły. Natomiast co pięć lat dzień 16 kwietnia nabiera wyjątkowego charakteru. Na uroczystość przybywają bowiem kombatanci z różnych stron Polski, którzy brali udział w forsowaniu Nysy Łużyckiej w 1945 r., byli żołnierze 27 pp koledzy frontowi kpt. Stanisława Betleja. W wielu z nich znało go osobiście, a wśród nich płk Bronisław Jakimowicz. Wspomnieniom tamtych tragicznych dni nie ma końca. Do rzeki – Nysy Łużyckiej wrzucają kwiaty dla tych, którym nie dane było doczekać zakończenia wojny. Opiekę nad przyjeżdżającymi obejmuje dowództwo 10 DP w Opolu.
sp przewozW roku 1980, w 35 rocznicę walk, odsłonięty został obelisk nad Nysą Łużycką ku czci poległych podczas forsowania w 1945 roku. W uroczystości wyjątkowymi gośćmi byli podwładni i przełożeni kpt. Stanisława Betleja. Honorowym gościem był młodszy brat Patrona Stanisława Betleja – Bronisław Betlej, który swoją obecnością uświetnił tę uroczystość.
Obecnie obelisk znajduje się na terenie szkoły. Przeniesiony został w związku z obudową mostu i otwarciem przejścia granicznego z Niemcami w roku 1995.
Żona Bronisława Betleja – Bronisława Betlej – uznana poetka – przez wiele lat utrzymywała z nami kontakt listowny (nie była osobiście ze względu na stan zdrowia). Jej tomiki poezji, przesyłane z okazji kolejnych rocznic, znajdują się w bibliotece szkolnej, a także są w posiadaniu Danuty Marzec z osobistą dedykacją.
Szkoła w Przewozie, na przestrzeni wielu lat, wypracowała swoisty model wychowania patriotycznego opartego na krzewieniu tradycji narodowych. To wielka zasługa dyrektora ZSG Adeli Palonka, oddanej całym sercem szkole i zaangażowanej w proces wychowawczo – dydaktyczny.
W 38 rocznicę forsowania Nysy Łużyckiej sztandar szkoły uhonorowany został Złotym Medalem Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej, a srebrnym dyrektor szkoły Adela Palonka.
W 1984 r. dyrektorem Zbiorczej Szkoły Gminnej w Przewozie została Danuta Marzec, a zastępcą Halina Woźniak. Adela Palonka jako doświadczony i zasłużony pedagog powołana została na stanowisko Gminnego Inspektora Oświaty.
Do szkoły uczęszczało 404 uczniów: 14 oddziałów kl. I – VIII oraz oddziały przedszkolne. Zatrudnionych było 21 nauczycieli.
W szkole panuje atmosfera odpowiedzialności za powierzone zadania, troska o wyniki nauczania i bezpieczeństwo uczniów. Pielęgnowane są tradycje szkoły związane z Patronem kpt. St. Betlejem wspomagane przez wojskowych i kombatantów.
Szkoła działa w oparciu o statut i plany pracy. Realizuje zadania dydaktyczne, opiekuńcze i wychowawcze. Nauczyciele pracują nad rozwijaniem wiedzy i zdolności uczniów. Niosą także pomoc uczniom słabszym. Szkoła zapewnia opiekę i pomoc psychologiczno – pedagogiczną poprzez ścisłą współpracę z Poradnią Psychologiczno – Pedagogiczną w Żarach, a także pozyskuje środki finansowe na różne formy pomocy materialnej dla potrzebujących uczniów głównie z Ośrodka Pomocy Społecznej w Przewozie i funduszy Komitetu Rodzicielskiego w Przewozie (dożywianie dzieci, pokrycie kosztów wycieczki, wyjazdy do teatru, kina).
W ramach zajęć pozalekcyjnych w szkole prężnie działa 32 drużyna harcerska. Komendantem Hufca ZHP w Przewozie w latach 80 i 90 był hm. Marian Lewandowski ( zawodu nauczyciel), który zasłynął z organizowania obozów wędrownych (autokarowych) dla zuchów i harcerzy. Każdego roku odbywały się wyjazdy w różne regiony Polski, dzięki którym dwa pokolenia mieszkańców gminy zwiedziło kraj. Wielu do dziś wspomina tamte wędrówki z ceremoniałem harcerskim. Zastępcą komendanta była dyrektor Zbiorczej Szkoły Gminnej w Przewozie Danuta Marzec.
Przejęcie szkoły przez Gminę w roku 1990? owocuje jeszcze ściślejszą współpracą. Zawsze można liczyć na pomoc ze strony Wójta Krzysztofa Nowakowskiego (Wójt w latach 1990 – 1997), władz samorządowych i Urzędu Gminy w Przewozie.
Społeczność szkolna stara się spełniać oczekiwania władz i rodziców. Włącza się w życie środowiskowe, uroczystości związane ze świętami narodowymi i gminnymi przede wszystkim poprzez występy artystyczne uczniów w Przewozie i Potoku.
W latach 90 – tych szkoła borykała się z trudną sytuacją finansową, podobnie jak inne placówki oświatowe.
Dużą pomoc szkole w tych trudnych latach przyniosła działalność Komitetu Rodzicielskiego, którego przewodniczącym był Ryszard Klisowski (wójt w latach ). Dzięki jego zaangażowaniu wraz z innymi rodzicami w organizację imprez, z których dochód przeznaczony był na potrzeby szkoły, łatwiej było w codziennych zmaganiach.
W 1990 roku z inicjatywy Proboszcza ks. Stanisława Basiuk szkołę wspomogło finansowo Zgrupowanie Misyjne parafii Berndorf w Austrii. Przekazane pieniądze przeznaczone zostały na dożywianie wszystkich uczniów z terenu całej Gminy. Niezwykłym przeżyciem dla całej społeczności szkolnej był udział we mszy świętej w kościele NPNMP w Przewozie, na którą przybyli również przedstawiciele parafii Berndorf ze swoim proboszczem. Była to pierwsza msza św. z udziałem wszystkich wychowanków i uczniów (czerwiec 1990 r.). Religia do szkoły wprowadzona została 1 września 1990 roku.
Bardzo ważnym wydarzeniem dla szkoły było otwarcie zastępczej sali gimnastycznej w 1992 r. Dyrektor szkoły wykorzystała salę po 6 - latkach, które przeszły do przedszkola (największa sala). Po remoncie wykonanym przez Zakład Remontowo – Budowlany w Mielnie, sala została wyposażona w podstawowy sprzęt Sportowy przez Kuratora Oświaty w Zielonej Górze. Lekcje wychowania fizycznego stały się atrakcyjniejsze, uczniowie mogli ćwiczyć z wykorzystaniem sprzętu sportowego.
W 50 rocznicę forsowania Nysy Łużyckiej w 1995 r., podczas uroczystości z udziałem licznych kombatantów z całej Polski i naszego regionu, szkoła została wyróżniona Statuetką Żubra – symbolem 10 Dywizji Zmechanizowanej w Opolu za szacunek i pamięć o bohaterach.
Przez wszystkie lata dobrze układała się współpraca nie tylko z władzami samorządowymi Gminy, ale również z lokalnymi instytucjami: Jednostką Wojskową w Potoku, Posterunkiem Policji w Przewozie, Strażą Graniczną oraz Zakładem Produkcji Drzewnej – który jako Zakład Opiekuńczy wspomagał szkołę poprzez wyposażenie szatni szkolnych jak również terenu przy budynku w ławeczki dla uczniów.
W roku szkolnym 1999/2000 powołane zostało gimnazjum. Dyrektorem placówki został Mirosław Pieńkowski. Wówczas również Zbiorcza Szkoła Gminna w Przewozie przekształcona została w 6 – letnią szkołę podstawową.
Gimnazjum mieści się w tym samym budynku. Dyrektorzy szkół współpracują ze sobą, co przekłada się na dobrą atmosferę w pracy obu szkół.
Od 1999 r. szkoła posiada pracownię komputerową z dostępem do Internetu, co stawia ją w rzędzie placówek nowoczesnych. Umożliwia nie tylko prowadzenie zajęć z informatyki, ale zapewnia nauczycielom i uczniom dostęp do wiedzy i najnowszych osiągnięć.
W szkole zawsze panowała atmosfera odpowiedzialności za wykonywaną pracę. Nowatorskie formy i metody pracy wykorzystywali nauczyciele dzięki uczestnictwa w różnych formach doskonalenia zawodowego jak również indywidualnej pracy nad sobą. Niezwykle ważne oprócz codziennej pracy dydaktyczno – wychowawczej w szkole są zajęcia pozalekcyjne, które służą rozwojowi zdolności i zainteresowania uczniów, co jest szczególnie ważne w środowisku wiejskim (kółka przedmiotowe, „Pitagoras”, SKS, zespół wokalny i taneczny).
Przygotowani przez nauczycieli uczniowie odnoszą zarówno sukcesy dydaktyczne w konkursach przedmiotowych jak i również artystyczne i sportowe.
Dyrektor szkoły ściśle współpracuje z władzami samorządowymi Gminy i Wójtem Gminy, Radą Gminy oraz Komisją Oświaty. Składa sprawozdania z działalności swojej szkoły, jak również przedstawia ważne problemy do rozwiązania. Stara się promować szkołę i pokazywać jej dorobek. Uczestniczy w gminnych i środowiskowych uroczystościach.
Kontrole i wizytacje szkoły przeprowadzane na przestrzeni lat władze oświatowe potwierdzają odpowiedzialną pracę i działalność dyrektora oraz Rady Pedagogicznej.
Systematyczna współpraca szkoły z Poradą Psychologiczno – Pedagogiczną w Żarach zapewnia uczniom i ich rodzicom pomoc w zakresie potrzeb edukacyjnych, wychowawczych i rozwojowych. Natomiast stała współpraca dyrektora i wychowawców z Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej zapewnia pomoc materialną dzieciom z najuboższych rodzin. Środki finansowe przeznaczone są głównie na dożywianie tychże dzieci oraz inne wydatki np. na dofinansowanie wyjazdu na wycieczkę czy do teatru.
Ważne decyzje dotyczące funkcjonowania szkoły podejmuje dyrektor we współpracy z rodzicami a szczególnie Radą Rodziców. Przez wiele lat przewodniczącą Rady Rodziców Szkoły Podstawowej w Przewozie była Małgorzata Buzek ( z domu Palonka), której działania z innymi rodzicami przyniosły szkole zarówno ciekawe inicjatywy jak również wsparcie finansowe poprzez organizowanie imprez dochodowych na rzecz uczniów i szkoły. Dyrektor Szkoły Podstawowej w Przewozie Danuta Marzec odeszła na emeryturę w czerwcu 2007 roku.
Danuta Marzec za osiągnięcia w pracy dydaktyczno – wychowawczej jako nauczyciel a później działalność dyrektora szkoły otrzymała:
• kilkakrotnie nagrodę lub wyróżnienie Kuratora Oświaty (1977 r., 1985 r., 1990 r., 1995 r.);
• wielokrotnie nagrodę Wójta Gminy;
• Srebrny Medal Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej (1988 r.);
• Odznakę za Zasługi dla Związku Kombatantów Rzeczpospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych (2004 r.);
• Odznakę Stowarzyszenia 10 Sudeckiej Dywizji Zmechanizowanej w Opolu (2005 r.).

Za działalność instruktora w ZHP:
• Odznakę Zasłużony dla Chorągwi Zielonogórskiej (1986 r.);
• Krzyż za Zasługi dla ZHP (1989 r.).